Veel Nederlanders hebben graag een nette tuin of buitenruimte, met genoeg ruimte voor de lounge-set en kleine aangewezen plekjes groen. Daarom is het niet zo gek dat er vaak wordt gekozen voor tegels, dat gevallen bladeren worden weggehaald en onkruid wordt gewied. De laatste tijd is er echter een andere trend in opkomst: de natuur zijn gang laten gaan, het laten verwilderen van je tuin. Maar waar is zo’n wilde tuin eigenlijk goed voor en waar moet je beginnen?
De gemiddelde Nederlandse tuin is bepaald niet wild te noemen. Elke plant groeit op een vast plekje, er zijn veel tegels en onkruid wordt weggehaald. Deloitte heeft in 2019 berekend dat ongeveer 36% van alle tuinen samen uit vegetatie bestaat. In de missie voor meer vergroening van ons leven kan onze eigen achtertuin dus nog wel wat aandacht gebruiken. Hiervoor is de wilde tuin ideaal. Het idee van het verwilderen van je tuin is dat je de natuur de vrije loop laat. Deze trend is er niet zomaar, ecologen zijn al langer bezig met het zoeken naar manieren waarop meer zelfvoorzienende natuur kan worden aangebracht. Een stuk tuin waarin niet wordt ingegrepen door mensen kan zichzelf in stand houden.
Het laten verwilderen van de tuin is vooral positief voor de biodiversiteit. De Deense ecoloog Jens-Christian Svenning, die zelf zijn tuin heeft laten verwilderen, schat in het NRC dat er in een jaar wel tien tot twintig soorten planten bij kunnen komen op een vierkante meter verwilderde tuin. Hier zijn insecten en dieren nog niet meegerekend. Daarnaast kan het bewust loslaten van onderhoud aan de tuin invloed hebben op je houding tegenover de natuur. De ‘traditionele’ tuin is vaak netjes en werkt sterk tegen de natuur in. Ongewenste groei wordt beschouwd als onkruid dat moet worden weggehaald, in de achtertuin willen we de natuur vooral controleren. Door deze controle los te laten, is er wellicht meer ruimte voor verwondering en nieuwsgierigheid naar wat er in de tuin gebeurt. Deze gedachte speelt in op een trend die al langer maatschappij-breed aanwezig is: meer met de natuur werken in plaats van ons ertegen te verzetten en daarmee het gevoel hebben dichter bij de natuur te staan.
Met dit idee in het achterhoofd is het NRC in samenwerking met Tilburg University een crowdsourcing project genaamd De Wilde Tuin begonnen. Ze vragen lezers en andere enthousiastelingen om gedurende één jaar een stuk van hun tuin niet te onderhouden. Dit betekent niet dat u de natuur niet een handje mag helpen door zaadjes te planten, hout neer te leggen of een poeltje te maken. Het idee is dat iedere deelnemer een vierkante meter vrijmaakt voor het project, maar dit mag natuurlijk ook meer of minder zijn. Ook een balkon of zelfs een plantenbak komt in aanmerking. Tijdens het proces van verwildering worden deelnemers aangespoord om bij te houden wat er allemaal verandert in de tuin: welke nieuwe soorten komen erbij, welke verdwijnen, wat voor beesten kruipen er rond? Om deelnemers hierbij te helpen, ontvangen zij maandelijks een nieuwsbrief over het project. In de tussentijd worden ook resultaten bij gehouden in de vorm van enquêtes en foto’s. Een panel van wetenschappers gaat met de resultaten aan de slag, niet alleen om te kijken naar de biodiversiteit maar ook vooral naar de visie van deelnemers op hun tuin.
Het project De Wilde Tuin begint op 7 maart! Wil je meer lezen over dit initiatief of je aanmelden? Dit kan hier
