Vandaag de dag wordt er net zoveel geprotesteerd als in de jaren 60. Zo zou alleen al in Amsterdam de aanvraag voor demonstraties sinds 2009 ieder jaar zijn verdubbeld. Net als in de jaren 60 zijn het vaak de jongeren die zich de dupe voelen en daarom degenen zijn die op de barricades staan. Thema’s van protest zijn onder andere klimaatverandering, de wooncrisis en studieschuld, allemaal thema’s die de toekomst van jongeren onzeker maken en de honger naar protest kunnen verklaren.
Een verschil met de jaren 60 is dat de vormen van protest talloos zijn geworden. Zeker sociale media bieden nieuwe manieren van protest die onmisbaar zijn in deze tijd. Zo zorgen sociale media ervoor dat jongeren snel gemobiliseerd kunnen worden, zonder lange vergaderingen die onder studenten in de jaren 60 gebruikelijk waren. Niet alleen gebruiken jonge activisten sociale media voor mobilisatie, ook bieden deze platformen de mogelijkheid om te informeren, inspireren en verschillen te overbruggen. Daarnaast kennen sociale media geen duidelijke hiërarchie of exclusieve organisatie en maakt dit demonstreren toegankelijker dan ooit. Ondanks de grote populariteit van activisme via sociale media zijn klassiekere vormen van protest nog altijd aanwezig. Zo heeft de wooncrisis het protest via kraken weer aangewakkerd.
Dat protest terug is van weg geweest, is duidelijk. Maar waarom kiezen jongeren ervoor om hun stem te laten horen via deze weg? Ongeacht aan welke jonge protesteerder we deze vraag stelden, een terugkerend antwoord bleef: Jongeren voelen zich ongehoord bij besluitvorming in de stad.
Tijdens het avondprogramma Jongeren Maken de Stad dat op 13 januari plaatsvond in Pakhuis de Zwijger werd hierover gesproken met activistische jongeren. Een van de activisten is de 22-jarige Lana Lente, ze was actief als kraker bij Hotel Mokum, het gekraakte pand aan de Marnixstraat. Lana is begonnen met activisme in de vorm van kraken omdat ervaring haar heeft geleerd dat veranderingen maken in samenwerking met de gemeente moeilijk is. Lees hier een citaat van Lana tijdens deze avond:
“We hebben heel veel crises. Er is klimaatcrisis, wooncrisis en de gemeente heeft dat eigenlijk gewoon nog niet goed aangekaart en niet goed opgelost. Als we de vraag stellen van: “waarom willen we een jongeren perspectief?” is dat eigenlijk omdat de oudere generatie het niet goed heeft aangepakt en er nu jongeren zijn die de hele tijd met deze problemen te kampen hebben en nu de dingen moeten oplossen die de oudere generatie niet heeft opgelost. Dus om eerlijk te zijn, wanneer het gaat om met de gemeente samenwerken of mijn hand ophouden bij de gemeente voor beter beleid, daar ben ik om eerlijk te zijn best wel klaar mee.”
Ook de 15-jarige Sytze Fortuin, activist bij Fridays For Future, was aanwezig tijdens het avondprogramma. Sytze gelooft dat het onderwijs een belangrijke plek is om jongeren te bereiken en te activeren. Hij wil veranderingen maken in het onderwijssysteem door het toevoegen van klimaatonderwijs aan het schoolcurriculum. Een citaat van hem hierover volgt hieronder:
“We doen met Fridays for Future en Youth for Climate een onderwijscampagne. Hier focusten we eerst op de politiek en dachten we: “we gaan proberen het beleid te veranderen”. We hebben een manifest geschreven en dan aan de hand van Kamervragen met het ministerie. Maar hier kwam op uit dat de overheid daar veel te langzaam op veranderde. Voor een serieuze curriculumverandering ben je zo 7-8 jaar verder en die tijd hebben we niet met de klimaatcrisis. Dus toen hebben wij ook besloten: “we kunnen hierin niet wachten op de overheid, we gaan dit zelf proberen te verbeteren”. Daarom zijn we nu zelf bezig met het voorbereiden voor het maken van video’s en lespakken zodat docenten en leerlingen die er zelf meer over willen leren of lesgeven dat ook kunnen. Waardoor we eigenlijk de overheid overslaan omdat die laat zien dat ze die taak niet goed genoeg aankunnen.”
© Sytze Fortuin
Het hele gesprek met deze twee activisten en anderen is terug te kijken via deze link. Beide citaten laten frustratie zien onder jonge betrokkenen in de stad. Ze willen verandering, maar hebben het gevoel dat de overheid hier te traag of niet op reageert.
Hoewel bottom-up initiatieven zoals protestgroepen veranderingen teweeg kunnen brengen, kunnen de grootste verandering in een stad nog steeds enkel plaatsvinden vanuit stadsbestuur. Hierom zijn de sprekers op deze avond ingegaan op de vraag: hoe kunnen jongeren meer betrokken worden bij besluitvorming in de stad?
De antwoorden van de activisten zijn te beluisteren in de livestream. Niet alleen is de vraag gesteld op deze avond, voorafgaand aan dit avondprogramma is er een groep jonge experts uit Amsterdam samengekomen om hierover in gesprek te gaan. Hieruit zijn punten gekomen die zijn een hoofdstuk vormen in het Nieuw Amsterdam Akkoord. Dit is een door Pakhuis de Zwijger in samenwerking met Amsterdamse inwoners gecreëerd manifest dat voor de gemeenteraadsverkiezingen zal worden overhandigd aan de politieke partijen. Het Nieuw Amsterdam Akkoord en de punten die uit de expertsessie zijn gekomen zijn terug te lezen via deze link.
Aan jongeren die zich machteloos voelen en hun stem willen laten horen maar niet weten hoe; ga op onderzoek uit. Lees de websitepagina’s van jongerenvakbonden, neem deel aan bijeenkomsten van jongerenorganisaties, bekijk de Q&A’s van jongerenbewegingen. Dit zijn vaak laagdrempelige manieren om in contact te komen met gelijkgestemden om samen ideeën in acties om te zetten.
